پانل کامل سقط جنین مجموعهای از آزمایشها و ارزیابیهای پزشکی است که برای بررسی عوامل مختلف مربوط به سقط جنین مکرر یا تهدید به سقط جنین انجام میشود. این پانل شامل بررسیهای مختلف از جمله ارزیابیهای هورمونی، ژنتیکی، آناتومیکی و عفونی است. در زیر به توضیح کامل هر یک از این بخشها میپردازیم:
- بررسیهای هورمونی:
- هورمونهای تیروئیدی (TSH، T4 آزاد، T3 آزاد): اختلالات تیروئیدی میتواند در بارداری اختلال ایجاد کند. هیپوتیروئیدیسم یا هایپرتیروئیدیسم میتواند خطر سقط جنین را افزایش دهد.
– TSH (هورمون محرک تیروئید): این هورمون از غده هیپوفیز ترشح میشود و تنظیمکننده عملکرد غده تیروئید است. سطح بالای TSH نشاندهنده کمکاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) و سطح پایین آن نشاندهنده پرکاری تیروئید (هایپرتیروئیدیسم) است. هر دو حالت میتوانند بر باروری و حفظ بارداری تأثیر منفی بگذارند.
– T4 آزاد و T3 آزاد: اینها هورمونهای تیروئیدی اصلی هستند که متابولیسم بدن را تنظیم میکنند. سطوح غیرطبیعی این هورمونها ممکن است به اختلالات تیروئیدی اشاره داشته باشد که میتواند باعث سقط جنین شود.
- پروژسترون: پروژسترون یک هورمون مهم در حفظ بارداری است. این هورمون به آمادهسازی رحم برای کاشت تخمک بارور شده و حفظ لایه داخلی رحم کمک میکند. سطح پایین پروژسترون ممکن است نشاندهنده نقص فاز لوتئال باشد که میتواند باعث سقط جنین شود.
- پرولاکتین: این هورمون که از غده هیپوفیز ترشح میشود، نقش مهمی در تولید شیر و تنظیم سیستم تولیدمثل دارد. سطوح بالای پرولاکتین (هایپرپرولاکتینمی) میتواند باعث اختلال در تخمکگذاری و در نتیجه ناباروری و سقط جنین شود. افزایش سطح پرولاکتین ممکن است با نارسایی لوتئال مرتبط باشد.
- LH و FSH: این هورمونها در تنظیم چرخه قاعدگی و تخمکگذاری نقش دارند. سطوح غیرطبیعی LH و FSH میتواند نشاندهنده مشکلاتی مانند سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) یا نارسایی زودرس تخمدان باشد. سطح غیرطبیعی این هورمونها ممکن است به اختلالات تخمکگذاری نیز اشاره داشته باشد.
- بررسیهای ژنتیکی:
- کاریوتایپ والدین: این آزمایش برای بررسی تعداد و ساختار کروموزومهای والدین انجام میشود تا ناهنجاریهای ژنتیکی که ممکن است منجر به سقط جنین شود، شناسایی شود. در این آزمایش، نمونهای از خون والدین گرفته میشود و کروموزومها از نظر تعداد و ساختار بررسی میشوند.
- بررسی محصولات بارداری: در صورت وقوع سقط جنین، ممکن است بافت جنین یا جفت برای بررسی ناهنجاریهای کروموزومی مورد آزمایش قرار گیرد. این بررسیها میتوانند نشان دهند که آیا یک ناهنجاری ژنتیکی علت سقط جنین بوده است یا خیر.
- بررسیهای آناتومیکی:
- اولتراسونوگرافی: سونوگرافی یکی از روشهای تصویربرداری است که برای بررسی ساختار رحم و لولههای فالوپ استفاده میشود. این آزمایش میتواند ناهنجاریهایی مانند فیبرومها، سپتوم رحمی (تقسیم داخلی رحم)، پولیپها یا چسبندگیها را شناسایی کند که ممکن است به سقط جنین منجر شوند.
- هیستروسالپنگوگرافی (HSG): این آزمایش تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس و ماده حاجب انجام میشود و برای بررسی حفره داخلی رحم و باز بودن لولههای فالوپ استفاده میشود. انسداد یا نقصهای ساختاری در رحم یا لولههای فالوپ میتوانند باعث مشکلات بارداری و سقط جنین شوند.
- بررسیهای عفونی:
- آنتیبادیهای ضد توکسوپلاسموز، سیتومگالوویروس، روبلا و هرپس (TORCH Panel): این مجموعه آزمایشها برای بررسی وجود عفونتهایی که ممکن است به سقط جنین منجر شوند انجام میشود.
- Toxoplasmosis: یک عفونت ناشی از انگل که میتواند از طریق گوشت نپخته یا تماس با مدفوع گربه منتقل شود.
- Rubella (سرخجه): عفونت ویروسی که میتواند باعث نقایص مادرزادی جدی یا سقط جنین شود.
- Cytomegalovirus (CMV): عفونت ویروسی که ممکن است از طریق مایعات بدن منتقل شود و میتواند باعث مشکلات جدی برای جنین شود.
- Herpes Simplex Virus (HSV): عفونت ویروسی که میتواند به جنین منتقل شده و مشکلات جدی ایجاد کند.
- آزمایشهای دیگر عفونی: شامل بررسی عفونتهای باکتریایی و ویروسی مانند سفلیس، HIV، و ویروس هپاتیت B و C.
- بررسیهای خودایمنی:
- آنتیبادیهای ضد فسفولیپید (APA): شامل آنتیبادیهای ضد کاردیولیپین و ضد بتا-۲ گلیکوپروتئین ۱ که با سندرم آنتیفسفولیپید (APS) مرتبط هستند. این سندرم میتواند باعث ایجاد لختههای خونی در جفت و منجر به سقط جنین شود.
- آنتیبادیهای ضد هسته (ANA): برای بررسی بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس که ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد.
- بررسیهای خونی و انعقادی:
- آزمایشهای انعقادی (PT، aPTT، INR): این آزمایشها برای بررسی عملکرد سیستم انعقادی بدن انجام میشوند. مشکلات در سیستم انعقادی میتواند منجر به لخته شدن غیرطبیعی خون در جفت شده و سقط جنین را به دنبال داشته باشد.
- آزمایش هموگلوبین A1C: برای ارزیابی کنترل قند خون، که در صورت وجود دیابت میتواند بر بارداری تأثیر بگذارد.
- بررسیهای اضافی:
- آزمایشهای مربوط به عملکرد کلیه و کبد: این آزمایشها برای ارزیابی سلامت عمومی بدن انجام میشوند. عملکرد نامناسب کلیه و کبد میتواند بر بارداری تأثیر منفی بگذارد.
- آزمایشهای مربوط به کمخونی: شامل CBC (شمارش کامل خون) و بررسی سطح آهن، فریتین، و ویتامین B12. کمخونی شدید یا کمبود ویتامینها و مواد معدنی ممکن است بر بارداری تأثیر بگذارد.
این پانلها بر اساس شرایط خاص بیمار ممکن است متفاوت باشد و بسته به نتایج این آزمایشها، پزشک میتواند درمان مناسب برای پیشگیری از سقط جنین مکرر را پیشنهاد دهد.